Gdzie na Dolnym Mieście znajdowała się loża masońska?
Historia twierdzi, że ten sam dworek czterdzieści lat wcześniej na przełomie 1733 i 34 roku zamieszkiwał francuski ambasador przy saskim dworze Augusta Mocnego Anton Felix markiz Monti. Dbając o interesy Francji w okresie bezkrólewia po śmierci króla był gorącym zwolennikiem koronacji Stanisława Leszczyńskiego na Króla Polski i to on zasugerował niedoszłemu królowi wyjazd do Gdańska, Leszczyński podczas oblężenia miasta na pewno przebywał w owym dworku przynajmniej jeden dzień, a całkiem prawdopodobne, że dłużej. Ale o tym fakcie wolnomularze dowiedzieli się dopiero w 1834 roku, gdy podczas remontu bramy wjazdowej w wieżyczce znaleziono dokumenty potwierdzające ów fakt.
Pierwsze obrady loży, której patent założycielski wydała loża królewiecka, miały miejsce 11 czerwca 1777 roku. Na miejsce zostaje przeniesiona gromadzona z pietyzmem od jakiegoś czasu biblioteka. Szybko też sam dwór staje się ośrodkiem życia towarzyskiego
Czy wykupienie majątku i przeniesienie tam loży skończyło waśnie wśród braci? Oczywiście że nie. Kordon sanitarny wojsk pruskich i coraz pewniejsza aneksja Gdańska przez Prusy, powoduje, że w okolicy na Chełmie (obecnie jest to dzielnica miasta) w 1786 roku powstaje pod patronatem Berlińskiej loży „3 Globy” „konkurencyjna” loża pod nazwą „Eugenia pod Ukoronowanym Lwem z Gdańska”
Loża ta istnieje do II rozbioru, kiedy to Gdańsk zostaje przyłączony do Prus i faktyczny podział nie ma już racji bytu. Ciekawostką może być jednak fakt, że w niemieckiej masonologii powstanie tej loży jest równoznaczne z uznaniem Eugenii za lożę w pełni niemiecką i od tej pory tak jest opisywana w jej annałach.
Do roku 1798 można było mieć nadzieję na pewną niezależność wolnomularzy. Jednak 20 października tego roku Fryderyk Wilhelm II, chcąc ograniczyć działalność „tajnych stowarzyszeń” z obawy, że mogą one spiskować przeciw niemu, mianuje siebie namiestnikiem wszystkich lóż i ogranicza ilość obediencji do trzech tak zwanych Lóż Matek Berlińskich. 3 Globów, Loży Narodowej Wolnomularzy Niemieckich i związanej z Wielką Lożą Anglii – „Przyjaznego Royal Yorku”. Od tej pory każda loża miała zdecydować do której z trzech lóż ma ochotę należeć lub się rozwiązać. Związany z opcją Polską Daniel Gralath Młodszy ustępuje ze stanowiska, a wraz z nim „usypia się” grupa braci bliskich mu poglądami. Przez jakiś czas pracami kieruje młodszy z braci Karol Fryderyk. Udaje mu się przetrwać okres napoleoński i pracuje do 1818 roku, kiedy umiera ten ostatni z „polskich” braci pracujących w „Eugenii”
Ale wróćmy do podstawowego pytania.
Gdzie znajdował się ów dwór?