Austro-Węgierski 8mm M.13 Repetiergewehr
Znakowania na broni strzeleckiej produkcji Königliche Gewehrfabrik Danzig
GEWEHR 88
Rozdział
Austro-Węgierski 8mm M.13 Repetiergewehr
Wyciąg z instrukcji na temat karabinu Repetiergewehr M.13. Źródło: Merkblätter über eigene und fremdländische Hand- und Faustfeuerwaffen, Wien 1918
Na samym początku I Wojny Światowej Cesarstwo Austro-Węgier zwróciło się o pomoc do Rzeszy Niemieckiej w zakresie pilnej dostawy broni strzeleckiej. Niemcy nie mogły wówczas sprostać oczekiwaniu ofertowego, jednak ostatecznie ustalono że do sprzymierzeńca trafi 72.000 sztuk karabinów wzoru Gewehr 88.
Były to niezmodernizowane karabiny Gewehr 88, zasilane jeszcze pięcionabojowymi ładownikami. Nie przeszkadzało to bynajmniej nowemu użytkownikowi, a wręcz było oceniane jako zaleta.
Wyciąg z instrukcji na temat karabinu Repetiergewehr M.13. Źródło: Merkblätter über eigene und fremdländische Hand- und Faustfeuerwaffen, Wien 1918
Gdyż nie odbiegało to zbytnio od zasilania standardowej broni jaką był wówczas Mannlicher M.95. który był zasilany również za pomocą ładowników. Oprócz broni dostarczonej przez Cesarstwo Niemieckie, zarekwirowano również egzemplarze produkcji krajowej przeznaczone pierwotnie na eksport do Chin.
Karabin ten został oficjalnie wcielony na wyposażenie armii austro-węgierskiej. Aby jednak nie mylić go z inną rodzimą konstrukcją powstałą w tym samym roku, a mianowicie Mannlicherem M.1888, Ministerstwo Wojny nadało mu nowe oznaczenie:
8mm M.13 Repetiergewehr
W dostępnych opracowaniach literaturowych można również spotkać inne nazwy będące pochodną tego, takie jak:
Repetiergewehr M13
8mm (7.92mm) M.13 (deutsches M.88) Repetiergewehr
8 mm Gewehr M.13
Repetiergewehr M.13 produkcji Königliche Gewehrfabrik Danzig z 1890 r. (zdjęcie pochodzi z ksiązki autorstwa Siro Offelli).
Broń po przyjęciu na uzbrojenie Austro-Węgier nie była specjalnie oznaczana za pomocą dodatkowych znakowań i bić umieszczanych na niej. Jedyną znaczącą modyfikacją, którą wprowadzono w karabinie była zmiana mocowania uprzęży pasa nośnego na kolbie. Dostosowano je do standardu stosowanego w karabinach Mannlicher M.95 (jest ono większe od standardowego stosowanego w Gew88). Jest to jedna z głównych cech identyfikacyjnych tego modelu karabinu.
Repetiergewehr M.13 produkcji Königliche Gewehrfabrik Danzig z 1890 r. (zdjęcie pochodzi z ksiązki autorstwa Siro Offelli).
Karabin ten był traktowany zasadniczo jako broń drugorzutowa. Został przydzielony głównie na wyposażenie takich jednostek jak: bataliony Landsturmu, oddziały marynarki wojennej oraz strzelcy tyrolscy i vorarlbergerscy (Tiroler, Vorarlberger Standschützen). Z tego tytułu wynika też że znaczna ilość zachowanych zdjęć tej broni w służbie austro-węgierskiej pochodzi głównie z frontu włoskiego, gdzie te ostatnie jednostki głównie walczyły w terenach górskich (Dolomitach).
I najciekawsze w tej historii, to co nas najbardziej interesuje. Wśród modelu M.13 znajdują się udokumentowane egzemplarze broni pochodzące z fabryki karabinów w Gdańsku, jednak dokładna ich liczba nie jest znana (osobiście wiem o dwóch takich egzemplarzach).
Zatem można spokojnie założyć że na przedstawianych fotografiach, gdzieś wśród innych egzemplarzy karabinów może znajdować się broń pochodząca z Gdańska.
Żołnierz K.u.K, Landszturmu z karabinem Repetiergewehr M.13
Strzelec tyrolski z karabinem Repetiergewehr M.13
Strzelcy vorarlbergerscy z karabinami Repetiergewehr M.13
Autor tekstu: Piotr J. Bochyński
BIBLIOGRAFIA:
Merkblätter über eigene und fremdländische Hand- und Faustfeuerwaffen, Wien 1918
https://www.flickr.com/photos/89969411@N02/albums/72157673758343348/
Siro Offelli; Le Armi E Gli Equipaggiamenti Dell’Esercito Austro-Ungarico Dal 1914 al 1918 Vol.2, Rossato, 2002
Scarlata, Paul; „Austro-Hungarian rifles of World War I: part II: Fur Heimat und Reich: although Steyr turned out millions of rifles, they were still in very short supply, meaning many substitute standard arms were issued and used.” The Free Library 20 August 2011. 30 September 2020 <https://www.thefreelibrary.com/Austro-Hungarian rifles of World War I: part II: Fur Heimat und…-a0266347291>.
Forum Gunbords.com: Austrians with Gew 88 or M13 rifle
https://www.gunboards.com/threads/austrians-with-gew-88-or-m13-rifle.670042/
Forum Gunbords.com: Gew 88 in Austro-Hungarian service
https://www.gunboards.com/threads/gew-88-in-austro-hungarian-service.571905/
8 mm Gewehr M.13 – Hilfslieferung vom Deutschen Kaiserreich
https://www.heeresgeschichten.at/infanterie/beutegewehre/m_13/gewehr_m13.htm
Mannlicher Model 1913 Rifle (Gew.88) / 7.9mm M.13 RepetierGewehr
http://hungariae.com/Mann13.htm
Gewehr M 13 / M 1888
http://www.rainerregiment.at/joomla/index.php?option=com_content&view=article&id=366&Itemid=294
