Baszta Biała na pocztówkach (część I)

Przyglądając się tej pocztówce natychmiast rzuca się w oczy – która część Baszty Białej nie zachowała się do naszych czasów. W miejscu widocznej przedwojennej przybudówki z muru pruskiego ze spadzistym dachem są teraz schodki prowadzące do drzwi na wysokim parterze lub niskim pięterku. Kto wie – może kiedyś znajdowały się one właśnie wewnątrz tej niedużej budowli przyklejonej do ściany Baszty Białej. Fotograf uchwycił moment, w którym drzwiami z boku baszty jakaś postać w czerni próbuje dostać się akurat do środka albo opuszcza basztę. Proszę też zwrócić uwagę, że już wtedy ściany Baszty w dolnej części wcale nie miały swojej oryginalnej białej barwy. Widoczne plamy i zacieki mogły być spowodowane wilgocią.

Widoczny słup ogłoszeniowy pozwalał przekazywać informacje reklamowe osobom mieszkającym m.in. na Placu Wałowym lub zmierzających np. z Zaroślaka w kierunku Bramy Nizinnej. Ciekawe czy któraś z widocznych postaci w czapce (dwie po prawej stronie i jedna po lewej) interesowała się tym, co można było na nim przeczytać. W tamtej uchwyconej chwili chyba zdecydowanie bardziej interesowała ich praca dostrzeżonego fotografa. Niestety – mimo podjętych prób, nie udało się rozszyfrować treści porozklejanych plakatów.

Pomimo tego, że to właśnie Baszta Biała  jest bohaterką tej pocztówki, jak wskazuje podpis (Der Weiße Turm) i tytuł całego wpisu, to oprócz niej widoczne są jeszcze na obrazku dwa inne ważne obiekty militarne zbudowane w tej części Gdańska. Po lewej stronie widać dwie południowe narożne wieżyczki koszar Wiebego. Koszar pobudowanych w kwartale współczesnych ulic – Rzeźnicka, Wilcza (kto ją jeszcze pamięta?), Żabi Kruk i Augustyńskiego. W tych koszarach od końca lat 50. działały zakłady T-18, a potem Unimor. Obie wieżyczki wyglądają już teraz nie tak ozdobnie jak kiedyś. Natomiast na drugim planie widać fragment Baszty Atutowej. Wówczas nienaruszonej jeszcze zbytnio zębem czasu. W oddali dostrzec też można komin. Być może jakiegoś budynku dworcowego albo – co jest moim zdaniem bardziej prawdopodobne – stojącej za Dworcem Południowym gazowni.

Pocztówka została nadana w Gdańsku 22 sierpnia 1913 roku i dzień później trafiła do Brukseli. Dokładniej zaadresowana została do Etterbeek sąsiadującego z gminą Bruksela.

Wydawca pocztówki jest już znany czytelnikom m.in za sprawą widoku na Most Rogoźników. Firma Knackstedt & Co z Hamburga oznaczyła to wydanie symbolem W.S. 19 (Dzg. No 18) 12.

Zaprezentowana oryginalna pocztówka z obiegu pochodzi z kolekcji Opowiadaczy Historii Dolnego Miasta w Gdańsku.

Autor artykułu: Jacek Górski.

[mappress mapid=”139″]