Długie Ogrody na pocztówkach (część V)
Od premiery ostatniej pocztówki z widokiem Długich Ogrodów na naszym portalu minęły 3 lata. I dokładnie tyle samo pracowaliśmy nad naszą książką o Długich Ogrodach. Ale w końcu się doczekaliśmy. Książka od 1 czerwca br. jest już dostępna (m.in. w ISE). A dokładnie 5 dni później przyszedł czas na opis kolejnego przedwojennego widoku ulicy Długie Ogrody i kościoła św. Barbary uchwyconego na początku XX wieku.
Mniej więcej 120 lat później w tym samym miejscu przemieszczać się będą w kierunku ulicy Serdyńskiego przyszli czytelnicy naszej książki „Historii repertuar – przewodnik po Długich Ogrodach”. Ale przechodnie z tej pocztówki na ewentualne pytanie o ulicę Trojangasse czyli powojenną Skotnicką, później nazwaną Seredyńskiego mogli tylko pokiwać przecząco głowami. Na ówczesnych mapach wspomniana ulica jeszcze nie istniała. Byliby też bardzo zdziwieni, gdyby się dowiedzieli, że ich kościół św. Barbary za kilka dekad straci swoją południową nawę. W koszarach na Sadowej powstanie hotel. Most przy Bramie Stągiewnej zamiast obracać się w kierunku ulicy Szafarnia, będzie się podnosił po stronie zjazdu na ulicę Szopy. W 1933 roku spłonie ich najbliższy teatr. A w konsulacie rosyjskim będzie działało gniazdo szpiegostwa. Nie mogli o tym wszystkim wiedzieć z dwóch powodów. Po pierwsze – wszystkie te wydarzenia będą miały miejsce dopiero w późniejszych latach. A po drugie – nie posiadali naszej książki o Długich Ogrodach. 8^)
Spójrzmy jednak na to też z drugiej strony i przenieśmy się w czasie na Długie Ogrody z tej akurat pocztówki. Po dawnej ulicy niespiesznie przemieszczają się przechodnie. Niektórzy kierują wzrok na fotografa. W stronę ulicy Stągiewnej jedzie cyklista na rowerze. Kto wie – być może brał on wcześniej lekcje jazdy w tej szkole na Chłodnej. Z innych pojazdów dostrzec można jedynie dwa lub trzy wozy konne po obu stronach środkowej alei wysadzanej drzewami. 
Jeden z nich stoi przy skrzyżowaniu z ulicą św. Barbary. Ale woźnica wcale nie zatrzymał się w tym miejscu, aby pójść po zdrapkę, ale ewentualnie do krawca Juliusa Stanislowskiego, który mieszkał akurat na rogu. Nikomu nie przychodzi do głowy, aby wyciąć rosnące po środku wspomniane wcześniej dorodne drzewa i zrobić w tym miejscu strefę płatnego parkowania. Środkiem jezdni kroczy pan w kapeluszu. Jego bezpośrednim celem nie jest jednak piekarnia i cukiernia Pellowskiego, ale być może jej starszy odpowiednik – piekarnia Kurta Böhlke (to ten sklep po lewej stronie z widoczną markizą). Ewentualnie kieruje on swoje kroki na prawo – do ówczesnego Rossmanna lub Apteki DOZ czyli drogerii, perfumerii i apteki Rudolfa Minzloffa. Albo na lewo, gdzie zamiast szukać gdzieś na Długich Ogrodach sklepu z artykułami hydraulicznymi o nazwie ANIS, od razu będzie prosił o pomoc hydraulika Emila Thiela. Widoczne na chodniku dziecko być może idzie pobawić się w opuszczonym ogrodzie pobliskiego Pałacu Mniszchów. Może będzie sobie coś zasłyszanego nuciło pod nosem. Ale zdecydowanie nie będzie to miało nic wspólnego z muzyką z pobliskiego dzielnicowego Domu Kultury Gedanus. Środkowa alejka tętni życiem. Idący nią ludzie mogą akurat prawie wszyscy wracać – tylko pytanie skąd? Bo nie mogą być brane pod uwagę ani zawody żużlowe, ani zakupy w Lidlu, ani też przyjazd na dworzec kolejki wąskotorowej czy też wizyta na lokalnym ryneczku. A zatem… tutaj proszę już samemu uruchomić wyobraźnię albo sięgnąć do naszej książki…
Wydawcą tej pocztówki jest firma Dr. Trenkler Co. z Lipska. Wydaną ją w 1904 roku. A jej numer to 21 064. Wcześniej omawialiśmy już jedną pocztówkę z Lipska z widokiem Długich Ogrodów (o numerze 11 602). Inne pocztówki opublikowane z tym samym logo wydawcy to dwa widoki Stągwi Mlecznych: z Mostu Rogoźników (numer 11 607) oraz od strony ulicy Stągiewnej (numer 09 141). A także ulica Rzeźnicka (numer 21 691).
Zaprezentowana oryginalna pocztówka bez obiegu pochodzi z kolekcji Opowiadaczy Historii Dolnego Miasta w Gdańsku.
Autor tekstu: Jacek Górski.
Źródło danych – Księga Adresowa z 1905 roku.
Przeczytaj też:
Długie Ogrody na pocztówkach (część I)
Długie Ogrody na pocztówkach (część II)
