Ołtarz – grota skalna podczas Bożego Ciała w 1963 roku

Boże Ciało dla tworzących naszą parafię NPNMP dzielnic: Dolnego Miasta i Olszynki to wielkie święto o wymiarze nie tylko religijnym. Jest to również chyba najliczniejsze w roku wspólne spotkanie mieszkańców obu dzielnic, pogłębiające wspólne więzi i znajomości wyniesione ze szkoły, pracy na działkach, wizyt u producentów kwiatów i warzyw, spacerów wśród pól i łąk…

Nie pamiętam już z czyjej inicjatywy i dlaczego, końcowy ołtarz procesji na Dolnym Mieście, przed ponad 60 laty, stanął dosłownie na żelaznym ogrodzeniu ogródka przy budynku Śluza 1 (obecnie Kieturakisa 10). Pewnie był to efekt patriotycznego i religijnego poruszenia miejscowej parafialnej społeczności wobec zbliżającej się rocznicy 1000-lecia Chrztu Polski .

Mieszkańcy nieistniejącego już kwartału ulic nieopodal szpitala, zgodnie dali przykład niebywałej samoorganizacji i mocy twórczej! Swoista mieszanka sąsiadów: gdańszczan mieszkających tu od lat i tych przybyłych stosunkowo niedawno zza Buga i z głębi Polski.

Zbudowano podest i schody. Na postumencie zainscenizowano grotę skalną. „Skała” pochodziła z rozebranego parafialnego Grobu Pańskiego z nieodległej czasowo Wielkanocy. Panie wyplatały girlandy z mchów i kwiatów które zebrano z pobliskich łąk i lasów. Z domów przyniesiono najlepsze dywany i rośliny, a szczególnie cenne były egzotyczne palmy, fikusy i oleandry. Piękne kwiaty cięte tradycyjnie dostarczyli parafianie z Olszynki.

Mój kolega i przyjaciel do dziś, Krzysztof, przypomniał mi, że aktywna postawa i entuzjazm parafian w trakcie budowy ołtarza, zainteresowały ówczesne, bardzo podejrzliwe władze. Miejsce budowy nawiedzali milicjanci szukający dziury w całym… Jak na przykład nadgorliwie wypominając, że mogą ulec zniszczeniu lipy rosnące w ogródku…

Ołtarz nawiązywał bezpośrednio do groty skalnej z Lourdes. Inscenizacja była żywym obrazem towarzyszącym liturgii przy ostatnim ołtarzu. Była więc i 14-letnia wiejska dziewczyna Bernadette, był Anioł, był wizerunek Pięknej Niepokalanej Pani… A wszystko działo się w grocie skalnej wśród bujnej roślinności i przy mistycznym zapachu kadzidła. Z wiarą i dumą przyjęliśmy Naszego Mistrza…

Boże Ciało w roku 1963 było szczególnie rekordowe. Lokalizacja niezwykłego, ostatniego ołtarza, sprawiła, że uczestnikami liturgii byli również profesorowie-lekarze, personel medyczny, a przede wszystkim chorzy kliniki Akademii Medycznej. Wszystkie okna szpitala były pełne ludzi, co dodatkowo ubogacało otoczenie wspaniałego ołtarza przygotowanego przez mieszkańców dzielnic.

Załączone fotografie mieszkańców przy ołtarzu chyba dostatecznie oddają znaczenie tego wydarzenia w ich życiu i w życiu dzielnicy.

To wspólne dzieło bardzo scementowało małą, lokalną społeczność. Tak mogłyby wyglądać od dawna nasze gdańskie więzi międzyludzkie, gdyby nie bliskie zawieruchy roku 1968, 1970… Potem to już fala emigracji „z braku nadziei”… Między innymi tych którzy mieli jakiekolwiek niemieckie korzenie… To był duży odpływ zżytej już gdańskiej społeczności z Dolnego Miasta. Od tej pory różnorodna i barwna dzielnica zaczynała mieć coraz bardziej charakter socjalny, a jej stali mieszkańcy zaczęli przemieszczać do innych dzielnic miasta.

Świadków tego wydarzenia można znaleźć obecnie nie tylko w naszej parafii, ale i w innych dzielnicach Gdańska. Szczególnie dużo ich jest jeszcze w okolicach ulicy Srebrnej w Łostowicach. Są również w Berlinie, Hamburgu, Hannowerze, Offenbachu…

Autor wspomnień: Marek Bumblis, mieszkaniec Dolnego Miasta.

Wszystkie udostępnione zdjęcia pochodzą z rodzinnego albumu autora.