Poranne ćwiczenia żołnierzy
O szóstej dziesięć była zaprawa poranna. W okresie zimowym krótsza – nie wiem czy nie 10 minut albo 15. Często na placu przed koszarami. Jedna kompania w jednym rogu. Druga w innym. No a w okresie letnim to biegaliśmy nawet aż na Olszynkę (potrafiło to zająć do 30 minut).
Na każdej kompanii był dyżurny, który pełnił swoją służbę 24 godziny. I była taka zasada, że ten kto danego dnia miał objąć po południu służbę, to rano prowadził zaprawę poranną dla swojej kompanii.
Z tym biegiem na Olszynkę to było trudno. Trudno dlatego, że tam jest taki mostek i tam stał oficer. I on mniej więcej patrzył – która kompania biegnie, ilu z tej kompanii biegnie itd.
Jak już się mostek przebiegło, to już nie było powrotu. Trzeba było biec do następnego. A oczywiście stare wojsko się gdzieś dekowało po drodze, tam na tej Ułańskiej gdzieś w różnych klatkach schodowych papieroska już rano pierwszego palili. I czekali aż reszta będzie wracać. I wtedy dołączali do nich.
Potem się wracało na kompanię. Było jakieś słanie łóżek. Toaleta. Takie poranne, normalne czynności. No i godzina po siódmej, może wpół do ósmej szło się na śniadanie.
Autor czarno-białej fotografii: Artur Wołosewicz.
Źródło: Sobiecka L., Kaliszczak M. (ed.), Gdańsk – Dolne Miasto. Dokumentacja historyczno-urbanistyczna,
Autor kolorowej fotografii: operator dźwigu: Andrzej Dawidowski.
Autor wspomnień – Tomasz Bryk z 13 Kaszubskiego Pułku Wojsk Obrony Wewnętrznej (JW-3455).
Dzięki Jacek
Panie Jacku, w których latach pan służył ?. Od odpowiedzi, zależy moje ewentualne zapytanie.
Ja nie służyłem. To są wspomnienia naszego kolegi Tomka Bryka.
Służyłem tam od wiosny 1977 do sierpnia 77 w kampanii szkolnej. Na zaprawy biegliśmy na stadion żużlowy Wybrzeża. D-cą kompanii był kpt. Kamiński a plutonu por. Kić
Panie Waltherze – a podzieli się Pan z nami wspomnieniami z tamtego okresu? Opublikujemy w postaci nowego artykułu. Co Pan na to?…
Złożyłem w tej jednostce w latach 77/78 Ale komp. Szkolnej tam nie było byłem czołową D.ca major Stepaniuk
Służyłem w pułku 77/78 komp. czołgów d.ca major Stepaniuk, szef komp. sierżant Studziński; tech. komp. sierżant Leoniec
Też służyłem w tej jednostce wojskowej od wiosny 77 do 79r okres uniterki mieliśmy na poligonie w Kolbudach były tam dwie kąpanie szkolne piechoty a kąpania elewów szkoliła się na Łąkowej. My po złożeniu przysięgi też dalszą część służby odbyliśmy na Łąkowej a Ja do wiosny 79r.
Ja mieszkalem przy ul. Sadowa 13 czyli przy rogu koszar czerwonych od strony placu przy ul. Lakowej. Dodatkowo do porannych biegów „wsłuchiwałem” się w próby muzyczne orkiestry wojskowej, nocne alarmy, zaprzęgi końskie na bruku ul.Sadowej, czołgi i transportery. Dostawaliśmy „zrzuty” sucharów od żołnierzy. Jednego razu zima, żołnierz w „bieliźnie” zapukał do naszych drzwi aby go schować przed ścigającym go patrolem. Prawdopodobnie przypomniał bym sobie więcej jeżeli to kogoś interesuje np. niebiańskie w sensie pozytywnym zapachy ze stołówki/kuchni. A przy okazji czy ktoś ma zdjecia tego budynku przy ul. Sadowej 13? Pozdrowienia Wojtek
Panie Wojciechu – nas Opowiadaczy jak najbardziej to interesuje. Da się Pan namówić na dalsze dłuuuuugie wspomnienia?…
Normalny wojskowy dryl. Służyłem tam 1984-1986. Pobór jesienny. Pozdro dla wszystkich znajomych ze służby.
A jest szansa na spisanie wspomnień z tamtych lat?…
Służyłem od września1969 r. Do dzisiaj wspominam te czasy w cyrku kaszubskim z sentymentem.
Były kpr. Bogdanie Malach. Wzywam do komentarza.
Hej, Weteran, nie kumam ktoś Ty, ale skoro mnie wzywasz do raportu – jestem! Jakieś uwagi?
Jestem jednym z wielu, którzy przemknęli przez batalion szkolny. Pozdrawiam serdecznie, pozostając w oczekiwaniu na Twoje refleksje o służbie w „cyrku kaszubskim”. Wszak byłeś autorem kilku piosenek śpiewanych w marszu.
Czytając informację Weterana o jego służbie w batalionie szkolnym od września 1969 r., wróciły do mnie wspomnienia. Również służyłem w tym batalionie szkolnym od września 1969 r., w plutonie dowodzonym przez wspaniałego człowieka kpt. Wiesława Jankowskiego. Przypominam sobie, że w plutonie dowódcami drużyn byli: wspomniany przez Weterana kpr. Bogdan Malach, kpr. Karaś, kpr. Karp, kpr. Prusaczyk. Widocznie byliśmy z Weteranem w tym plutonie. Kompania miała swoją siedzibę na I piętrze budynku koszar, z wejściem po jego prawej stronie. Pamiętam swoje zdziwienie, gdy na parapecie okien pomieszczenia plutonu (tak, 40 elewów na łóżkach dwupoziomowych, dowódcy drużyn – łóżka pojedyncze) zauważyłem wydrapany w cegle napis „Fritsche 1876”. Okres szkolenia podoficerskiego trwał od połowy września 1969 r. do połowy stycznia 1970 r. i zakończony był egzaminami i ewentualnymi awansami na pierwszy stopień podoficerski. Kurs miał na celu przygotowanie do pełnienia służby dowódców drużyn w jednostkach OTK (Obrony Terytorialnej Kraju). Nie był to łatwy okres. W czasie miesięcznego okresu rekruckiego poznaliśmy co to jest „pruska dyscyplina”, choć nie miało miejsca dręczenie rekrutów, nazywanych „kotami”. Z sympatią wspominam dowódcę drużyny kpr. Bogdana Malacha, rzeczywiście autora tekstów, a może i melodii, kilku piosenek śpiewanych przez żołnierzy w drodze sobotnich (sobota była tzw. dniem gospodarczym) wymarszów do łaźni, oddalonej o kilka kilometrów od koszar (a także rysunków na cyferblatach zegarków, przedstawionych przez elewów). W tym okresie na terenie koszar kręcony był film Andrzeja Wajdy „Krajobraz po bitwie”. Podczas czyszczenia broni można było oglądać z okien korytarza aktorów w nim grających i ujęcia poszczególnych epizodów filmowych. Podniecenie oglądających wzbudziła scena, gdy tłum statystów wyprowadza roznegliżowaną dziewczynę (w tej roli wystąpiła Stanisława Celińska). Dla celów filmu stacjonujące obok budynku czołgi zostały okryte plandekami z amerykańską gwiazdą. Niemałą sensację wzbudziła filmowana msza święta z religijnymi śpiewami, która podobno spowodowała, że okoliczni mieszkańcy zawiadomili dowództwo garnizonu o strajku wojska w koszarach. Zima wtedy była śnieżna i mroźna, do minus 30 stopni Celsjusza. A my pieszo w szyku zwartym, z pieśnią na ustach (tak, autorstwa kpr. Bogdana Malacha, którego również pozdrawiam) na zajęcia z taktyki na Ujeściska. Te wspomnienia utkwiły mi w pamięci i powracam do nich z niejakim sentymentem, bo była to moja młodość.
Czy pozwoli Pani wykorzystać ten komentarz i zrobić z niego osobny artykuł. Dajmy tym wspomnieniom osobne, własne życie. Co Pan na to?…
Bardzo proszę, żebym wiedział, rozszerzyłbym go o pierwszą wartę w milicyjnym magazynie gwizdków na Maćkach, uruchomieniu stołówki w „białych” koszarach w październiku 1969 r. w pomieszczeniach dawnej pruskiej stajni, w której były kamienne poidła, froterowanie podłóg w salach żołnierskich, kończące się robieniem wzoru kółek szczotkami do butów.
To mam propozycję – może Pan na spokojnie spisze swoje wspomnienia, pozbiera wszystkie wątki i podeśle nam całość na adres opowiadaczehistorii@gmail.com. Co Pan na to?…
Tak naprawdę to z uwagi na krótki okres służby w cyrku kaszubskim niewiele miałbym do opowiedzenia. Może zostawmy opis wspomnień kolegom o znacznie dłuższym okresie służby w tej jednostce. Ale dziękuję za zainteresowanie.
Zatem skorzystamy z tego materiału w komentarzu. Dziękujemy i proszę nas śledzić. Za jakiś czas materiał będzie gotowy. Pozdrawiamy.
Jak sam siebie przechytrzyłem
JW 3455. Kompania szkolna. W listopadzie 1969 r. wieść po kompaniach niosła wiadomość, że którejś nocy będzie alarm bojowy z wyjściem na poligon. Na którymś apelu wieczornym oficer go prowadzący zwrócił się o wystąpienie żołnierzy mających doświadczenie w pracy kuchennej. Niewiele się namyślając wystąpiłem, licząc, że praca ta będzie lekka, przyjemna i zwolni mnie z zajęć poligonowych. Liczyłem przy tym na kolegę, który również zgłosił się do tej pracy. Był on bowiem z wykształcenia gastronomikiem, a jednocześnie synem znanego w Gdańsku restauratora, którego lokal był na wykazie restauracji, do których wstęp żołnierzom był zakazany. Wszedłem w skład obsługi kuchni, która w noc alarmu wyjechała ze sprzętem kuchennym na poligon w Kolbudach. Na miejscu wyznaczono mi zadanie obrania mięsa z kości, o czym nie miałem pojęcia. Szef kuchni zorientował się w moich umiejętnościach i przydzielił obsługę kotła. Z czym to się wiązało? Musiałem przez ten kilkudniowy pobyt wstawać o trzeciej nad ranem, rozpalić pod kuchnią polową, zagotować wodę na poranną kawę. Tymczasem wojsko spało w małych namiotach, zbudowanych z pałatek i wyściełanych warstwą słomy. A mróz wtedy był tęgi. Niewyspany pracowałem w kuchni cały dzień jako porządkowy, czyli przynieś, podaj, pozamiataj. Po każdym wydaniu posiłków musiałem na mrozie czyścić na błysk kuchnię polową. I tak do wieczora. A w nocy spanie, wprawdzie w ogrzanym pomieszczeniu, ale na twardej ławie. Do godziny trzeciej nad ranem. W sumie sam z siebie zrobiłem durnia.
Złożyłem w tej jednostce w latach 77/78 Ale komp. Szkolnej tam nie było byłem czołgistą D.ca major Stepaniuk
W okresie 15.01-15.0 5.1972 bylem na szkole podoficerskiej 13 kaszubskim Pulku WOW w Gdansku w 1 kompanii ktorej dowodca byl mjr. Piotr Sobczynski, dowodca 1 plutonu por. Klawon a dow. druzyny kpr. Henryk Sieczkos bardzo normalny czlowiek ktorego mile wspominam,pamietam nazwiska kilku kolegow z mojej druzyny: Debinski ,Szykszmian, Lewandowski, Jezierski;Chruscicki dzardzo chetnie chcialbym z nimi porozmawiac i powspominac spedzony razem czas i oczywiscie o aktualnymczasie co porabiacie na emeryturze .Serdecznie pozdrawiam Zygmunt czubachowski
1984-85 kompania łączności, pod dowództwem kpt. Mani
Czytając powyższe refleksje i mnie naszły wspomnienia. W JW 3455 służyłem w okresie 16.09.1970 r – 13.01.1971 r. czyli w bardzo gorącym czasie buntów na wybrzeżu. Byłem elewem w batalionie szkolnym ( 3 Komp. Kpt. Kieres, 2 Plut. por. Klawoń, 1 Dr. kpr. Tański ). Kolega wyżej „byłem w cyrku kaszubskim” pisze o filmie A.Wajdy „Krajobraz po bitwie”. Mam z tym filmem anegdotę – mianowicie – jadąc z centralnej polski do Gdańska miałem przesiadkę w Łodzi z kilkugodzinną przerwą. Wykorzystałem ją na pójście do kina -akurat na film „Krajobraz po bitwie”. Po zameldowaniu się w jednostce i po ochłonięciu po kilku dniach stwierdziłem, że ja tu już kiedyś byłem – mimo, że w Gdańsku byłem pierwszy raz w życiu. Typowe „Deja vu” . Ten ponury gmach, czołgi , rozwalony mur przy bocznej bramie, śmietnik i kilka innych rzeczy. Dopiero d-ca drużyny przy jakiejś okazji opowiedział nam o filmie A. Wajdy kręconym w tej scenerii. Codziennością były wymarsze na plac taktyczny Ujeściska – długą krętą drogą z kostki granitowej pod górę z pełnym oporządzeniem i często z 10 kg miną p.panc. W listopadzie zaliczyliśmy Kolbudy z koniecznością zbudowania obozu z namiotów dla 30 ludzi i prycz z gałęzi sosnowych. Czas był wyjątkowo deszczowy – przez tydzień tego poligonu tylko raz byłem suchy gdy miałem dyżur w namiocie z zadaniem podtrzymywania ognia w „kozie” . Przed wymarszem na ten poligon zaszczepiono nas czymś pod łopatką czego efektem był kompletny brak przeziębień.
14 grudnia nasz pluton był plutonem alarmowym dlatego też jako pierwsi wyjechaliśmy z koszar. Dwie drużyny skierowano do redakcji „Głos wybrzeża” na „Placu drzewnym” a moją drużynę na wartę. Kolega z „Nie zdradzam tajemnic wojskowych” pisze o magazynach na Orunii. To są chyba te same magazyny przy których stałem na warcie przez tydzień podczas „wojny” gdańskiej. W nocy przyjeżdżały ciężarówki milicyjne i ładowały jakieś materiały z tego magazynu. Stojąc na posterunku którejś nocy ( zmiana 24 – 2,0 ) obserwowałem wyjazd sprzętu zmechanizowanego w kierunku Pruszcza Gdańskiego. Było tego sto kilkadziesiąt czołgów i ok. setki transporterów opancerzonych. Podobnie jak któryś z kolegów pisze – na bliskie ćwiczenia chodziliśmy na stadion lub w okolice kluby „Wybrzeże” . Po skończeniu kursu i zdaniu egzaminów uzyskałem promocję i awans na stopień kaprala. Rozjechaliśmy się po całej Polsce. Ja trafiłem do Łodzi – JW 3097 – pełniąc przez pozostały czas służby funkcję D-cy drużyny. Wyszkoliłem przez ten czas 30 żołnierzy. Rezerwa – 4.09.1972r.
Pozdrawiam kolegów z wojska
St.kpr. rez. Mieczysław Żabicki
Służylem wJW 3455 w1973 r w szkole podoficerskiej (elew)dowódcą plutonu był por.Piechocki .Na Maćkach watownia mag milicji
Nie matura,lecz chec szczera zrobi z ciebie oficera-usmiech z zobkowic sloskich.
Za mundurem panny sznurem,za rolnikiem panny z krzykiem-usmiech z zobkowic sloskich.
Rezerwa nie zapomniala,ze mlode wojsko jest,rezerwa w dupe dostala,mlodzi dostano tez-usmiech z zobkowic sloskich.
Wiosna 77 do 79r kompania saperów dowódca kapitan Dzi….c u niego musiało być wszystko równo jak pod sznurek.