Rok 2024
31 grudnia rok 2023 dokładnie o godzinie 24:00 pożegnaliśmy stary rok. I nikt z nas do końca nie wiedział, co nam przyniesie najbliższe 12 miesięcy…
Przygotowania do tradycyjnego styczniowego spaceru Opowiadaczy odbywały się jeszcze w starym roku. Została wówczas wybrana trasa, przystanki i intrygujący tytuł „Czy to spacer czy nie spacer po Długich Ogrodach?”. A całość została jak zwykle zrealizowana w mroźne święto Trzech Króli. Dzień wcześniej odbył się pierwszy w nowym roku spacer w języku angielskim po Arche Dwór Uphagena. Dzień później natomiast telewizja wyemitowała pierwszy odcinek serialu „Zatoki szpiegów”, którego część scen kręcona była na Dolnym Mieście.
W styczniu ruszyły realizowane przez BRG konsultacje społeczne dotyczące zgłaszania uwag do Gminnego Programu Rewitalizacji Gdańska. Na początku roku rozpoczęły się też zaawansowane prace budowlane przy inwestycji Kamienna 28 – apartamentowcu zlokalizowanym na terenie dawnego młyna olejowego z Kamiennej Grobli. Zaś dokładnie w ostatnim dniu omawianego miesiąca zakończyła się licytacja dwóch ekskluzywnych spacerów po Dolnym Mieście na rzecz WOŚP. Same spacery odbyły się w wakacje 2024. A kwota, którą wylicytowano wynosiła 375 PLN.Część z nas pamięta jeszcze dawne zimy, w których śnieg leżał na ulicach nie przez kilka minut, a przez kilka dni, a nawet tygodni. A siarczysty mróz dawał się we znaki. A wtedy największym przyjacielem człowieka był… piec. I to o tym elemencie wyposażenia domu właśnie powstały w ubiegłym roku dwa wspomnieniowe teksty. Zobaczyć jeszcze piec kaflowy na Dolnym Mieście oraz Ciepły kącik, czyli jak to z piecem bywało. 24 lutego Opowiadacze uczestniczyli jak co roku w spotkaniu plenarnym lokalnych gdańskich organizacji pozarządowych. A Szkoła Podstawowa nr 65 zrobiła akurat wówczas otwarty dzień szkoły. Prawie na początku miesiąca opublikowaliśmy opis bardzo ładnej pocztówki z widokiem naszego kościoła. A 29 lutego postanowiliśmy namówić naszych czytelników na akcję przeszukiwania własnych archiwów. Akcję specjalną, bo wynikającą z tego, że dostaliśmy jeden dodatkowy dzień w roku i warto go nie zmarnować. Ten dzień przejdzie też do historii z tego powodu, że w „Życiu na gorąco” ukazał się artykuł o… nas Opowiadaczach.
17 marca miał miejsce wypadek na ulicy Toruńskiej. Za sprawą Świąt Wielkanocnych powróciły wspomnienia o kartkach świątecznych wysyłanych z życzeniami do rodziny i znajomych. Poznaliśmy też w tym miesiącu szczegóły ciekawej historii pewnej kamienicy na ulicy Szopy. Ale największą niespodzianką było chyba udostępnienie nieznanych wcześniej zdjęć z 1983 roku pewnej mieszkanki ulicy Łąkowej 30.
19 marca w Radiu 357 jeden z Opowiadaczy miał krótkie wejście na temat tworzenia własnych, domowych archiwów rodzinnych. W tym samym miesiącu w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego ruszyły prace przy zejściach i trybunach widokowych nad Nową Motławą, a po ich zakończeniu przystąpiono do odnowienia chodników prowadzących do wspomnianych trybun. A skoro o PPP mowa – 5 miesięcy później rozpoczęły się prace przy inwestycji mieszkaniowej na ulicy Jaskółczej, a po kolejnych 3 miesiącach – podobne działania przy inwestycji o zbliżonym przeznaczeniu na terenie dawnego Ogródka Jordanowskiego u zbiegu ulic: Kamienna Grobla, Toruńska i Jałmużnicza. W grudniu natomiast pojawiły się pierwsze kontenery związane z inwestycją mieszkaniową pomiędzy ulicami – Zieloną i Fundacyjną.
Na Dzień Dziecka jeszcze trzeba było poczekać mniej więcej dwa miesiące. Ale furorę w ISE Dolne Miasto zrobiła wiosną gra z lat 60. i 70. o nazwie Skaczące czapeczki. Na ulicę Długie Ogrody przyszedł pewien telegram. A my poszukiwaliśmy konkretnego pracownika Unimoru (do tej pory niestety bezskutecznie).
W Miesięcznik „Biznes” nr 2 (10) z IV 2024 r. ukazały się artykuły: „Dolne Miasto w blasku gentryfikacji”, „Wielka rewitalizacja. Mozolnie, ale idzie” oraz „Nowe gastro na historycznym gruncie” z informacjami od Opowiadaczy i o Opowiadaczach właśnie.
A skoro o Unimorze była wcześniej mowa – kolejne poszukiwania dotyczyły uczniów tej właśnie szkoły biorących udział w pierwszomajowym pochodzie. Maj to miesiąc I Komunii Świętej i wspomnień o spotkaniu ze Stefanem Wyszyńskim. Opowiadacze mieli też przyjemność spotkać się na żywo i porozmawiać z osobami z Centrum Archiwistyki Społecznej, Kwidzyńskim Centrum Kultury, Pomorskim Towarzystwem Genealogicznym podczas ciekawego wykładu „Książki adresowe jako źródło genealogiczne”. 24 maja Opowiadaczka Elżbieta Woroniecka poprowadziła spacer z lekarzami po Arche Dwór Uphagena z okazji 50. lat dyplomów lekarskich. Dzień później wspólnie z naszą Opowiadaczką – p. Marią Rybińską wędrowaliśmy ulicą Łąkową opowiadając o zakładach pracy działających dawniej w tej części Gdańska. Naszymi słuchaczami byli uczestnicy i uczestniczki Rodzinnych spacerów po Dolnym Mieście organizowanych przez CSW Łaźnia. O kolejnych wspominać będziemy przy okazji opisu miesiąca października i listopada. Już teraz zapowiadamy też, że w nowym roku zdamy obszerną relację z niesamowitego spotkania z potomkami rodziny Pawlowskich mieszkającej przed wojną na ulicy Langgarten (Długie Ogrody), które miało miejsce w omawianym czasie. Bez wątpienia jednak wydarzeniem miesiąca była niezapomniana sobotnia… Noc Muzeów. Wspomnijmy jeszcze raz ten 18 dzień maja 2024 roku za sprawą praczki oraz pokojówki.
Przez pierwsze dwa dni tego miesiąca Opowiadacze byli dostępni na stoisku w Strefie Społecznej podczas Święta Wolności i Praw Obywatelskich. Na 60 minut otworzyliśmy też pod szyldem „Historie ukryte w przedmiotach” muzeum wspomnień z mnóstwem realnych artefaktów pomagających te wspomnienia pobudzić. W następnym tygodniu dla TVP World kręcona była rozmowa o Arche Dwór Uphagena z jednym z Opowiadaczy. Oraz rozpoczęła się seria spacerów po Dolnym Mieście wspólnie z nowym dolnomiejskim partnerem, którym stała się Acciona Nieruchomości (było to 7 i 29 VI). Podczas tych właśnie spacerów wręczaliśmy wszystkim osobom zainteresowanym nasz przewodnik po fabrycznych kominach, który doczekał się w tym roku swojej kolejnej reedycji. Na stronach pojawił się zaskakujący efekt publikacji pewnego artykułu z maja 2022 r. A jego bohaterką została Rebecca Gilling. Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej przywołały nietypowe wspomnienia związane z Mistrzostwami Świata w Piłce Nożnej 1982. A na koniec powróćmy jeszcze do soboty ósmego czerwca 2024 r. Tego dnia odbył się pierwszy w historii Opowiadaczy eksperymentalny spacer o tytule „Historia za zakrętem, czyli przystanek na żądanie”. Jeżeli jeszcze nie znacie zasad tego eksperymentu – polecamy tę relację napisaną trzy dni później.
1 czerwca kawiarnia „ToMy” świętowała swoje pierwsze urodziny. A 12 dni później w Mrowisku – Centrum Reduta odbył się kolejny festyn rodzinny pod tytułem „Kolory w ogrodzie”.
Wakacje letnie od 2014 roku kojarzą się nam ze spacerami z Lokalnymi Przewodnikami. W tym roku też nie mogło ich zabraknąć. Jedna z przewodniczek podzieliła się już po zakończeniu 11. sezonu swoimi najcenniejszymi wspomnieniami z dotychczasowych spacerów. Ostatniego dnia lipca zaprosiliśmy wszystkich na nasz kolejny urodzinowy spacer portalowy. A relacje z niego pojawiły się w kolejnym miesiącu w tym i w tym artykule. W końcu powstał długo oczekiwany tekst o kanałach na Dolnym Mieście. Udało nam się też wspomnieć baseny przy stadionie oraz pokazać kamienicę na skrzyżowaniu ulicy Radnej i Polnej, która nie dotrwała do czasów nam współczesnych.
Dwunasty dzień sierpnia przypadał na poniedziałek. I wtedy właśnie rozpoczęliśmy publikację w odcinkach fantastycznych wspomnień pana Kazimierza Furmańczyka – naszego byłego sąsiada z ulicy Dolnej 10a. W każdym z 18 opublikowanych do tej pory części bardzo ciekawy i szczegółowy tekst wzbogacony był o nie mniej interesujące, czasami wyjątkowo rzadkie fotografie z rodzinnego albumu autora. Już teraz możemy powiedzieć, że cykl ten będzie kontynuowany w bieżącym roku. Wspólnie ze wspomnianą wcześniej Accioną opublikowaliśmy w dwóch miejscach obszerny artykuł o młynie olejowym z Kamiennej Grobli. Na dworcu towarowym przy Bramie Nizinnej wybuchł pożar. A pod koniec miesiąca pokazaliśmy jedyną znaną nam przedwojenną pocztówkę z widokiem z bliska całego budynku łaźni publicznej – od strony ulicy Jaskółczej.
W tym miesiącu rozpoczęła się też seria ciekawych spotkań przy dawnej zajezdni tramwajowej pod wspólnym hasłem – „Przyjdź, wejdź, zobacz! Spotkaj się w tramwaju na Dolnym Mieście”.
Ponieważ 22 czerwca aura pokrzyżowała nam szyki i nie mógł się tego dnia odbyć festyn witający lato na Dolnym Mieście, przesunęliśmy to wydarzenie o trzy miesiące i 21 września uroczyście pożegnaliśmy lato na Dolnym Mieście. To była największa ubiegłoroczna impreza w tej dzielnicy. Dopisały – pogoda, frekwencja o liczba oferowanych atrakcji tak na scenie, jak i w jej pobliżu. Niestety – miejsce gdzie odbywało się to wydarzenie nie będzie już dostępne w tym roku. Trzeba więc powoli zacząć się zastanawiać nad nową lokalizacją tego letniego święta. 10 września Opowiadacze wzięli udział w promocji książki Anny Sakowicz – „Karczma Pod Rybim Łbem”, której akcja dzieje się… na Dolnym Mieście. A trzy dni później odbył się w kawiarni „ToMy” finisaż połączony z aukcją prac malarskich o dolnomiejskiej tematyce, poprzedzony wernisażem w dniu 2 września.
We wrześniu wszyscy mogli też zobaczyć jak ma się zmienić Bastion Królik po rewitalizacji. A w Budżecie Obywatelskim zwyciężyły dla dzielnicy Śródmieście m.in – akcja pomocy kotom, przycięcia pielęgnacyjne drzew w Parku Siennickim oraz spacery przyrodnicze.
5 października wspólnie z zaproszonymi przez CSW Łaźnia gośćmi spacerowaliśmy po budynku dawnego szpitala na ul. Kieturakisa, gdzie obecnie mieści się hotel. W środę 16 X jeden z Opowiadaczy przyjął zaproszenie od Przedszkola Muszelka i był gościem podczas jubileuszu 60-lecia tej właśnie placówki. Z przyjemnością podzielił się swoimi wspomnieniami i zdjęciami. A specjalnie na to spotkanie przyniósł swój przedszkolny worek na kapcie z podpisem – Jacek Górski. Natomiast dzień później trzy Opowiadaczki i jeden Opowiadacz pokazali w AmberExpo swoje pamiątki z dawnych lat na 6. Targach Pracy i Aktywności Seniorów wywołując mnóstwo skojarzeń i wspomnień. Pod koniec miesiąca opisano ciekawy zbieg okoliczności związany z pewnym przedwojennym portretem żołnierza. A na dzień przed 1 listopada niesamowitą historię białej kotki o imieniu Kizia.
Na blaszanych wypełnieniach okien dawniej zajezdni przy Kurzej 19 października pojawiło się 12 tramwajowych murali autorstwa artystów z Białorusi i Polski. A dokładnie tego samego dnia Ela Woroniecka wzięła udział jako prelegent w V konferencji z cyklu „Przyszłość pamięci. Archiwa społeczne na Pomorzu” pt. „Inspiracja – Rozwój” i opowiedziała – w formie krzyżówki – o archiwum społecznym Opowiadaczy.
13 października odbyły się wybory do Rad Dzielnic. 22 października natomiast od otwartego spotkania na Dolnej Bramie rozpoczęły się oficjalnie rozmowy z mieszkańcami na temat przyszłości tzw. „Opływu Motławy”. Do końca roku odbył się jeszcze pierwszy, ale nie ostatni spacer terenowy i kolejne spotkanie pod dachem na ten sam temat. Następne wydarzenia- już w 2025 roku.Czy czytaliście już dyptyk o gumach do żucia ze wspomnianego miesiąca? Jeden tekst jest autorstwa Zbyszka, a drugi Jacka. Z tego samego miesiąca polecamy też tekst o dolnomiejskim maszkaronie. 30 listopada w CSW Łaźnia odbyło się bardzo ciekawe spotkanie z Janem Danilukiem. Jego tematyką było wojsko na Dolnym Mieście i Długich Ogrodach w latach 1814-1945.
A pod względem infrastruktury- oddano ostatecznie do użytkowania cztery wyremontowane ulice: Chłodną, Sempołowskiej, Królikarnię i Redutę Dzik. Wyłożono też do wglądu i zaopiniowania projekt planu miejscowego dla Długich Ogrodów.
Ostatni miesiąc w roku. A wraz z nim wysyp tematów okołoświątecznych – bombki, kartki pocztowe i trzepanie dywanów. Słoik bigosu od Szkoły Podstawowej nr 65 dla potrzebujących. Oraz oczywiście – drugie – po letnim festynie – najważniejsze wydarzenie plenerowe – Choinka na Dolnym Mieście. W ostatnim artykule z 2024 roku spełniliśmy obietnicę ze spaceru portalowego i opisaliśmy historię pewnego zdjęcia wybranego przez uczestników lipcowego spaceru na temat tekstu na portal. Do listy publikacji o Dolnym Mieście można było też już dopisać tytuł – „Historia wizualna Gewehrfabrik Danzig – fabryka broni na planach i zdjęciach”.
Poznaliśmy wizualizację wyglądu kamienicy na Ułańskiej 11 po kapitalnym remoncie w 2025 roku. I kamienicy na Dolnej 3. Do użytku oddano wyremontowaną kamienicę na Toruńskiej 27. Rozpoczęto remont budynku na Łąkowej 28 (a we wcześniejszych miesiącach na Łąkowej 13, 14 i Dolnej 10). A na całym Dolnym Mieście od 2 XII zaczęła obowiązywać Strefa Płatnego Parkowania.
31 grudnia rok 2024 dokładnie o godzinie 24:00 pożegnaliśmy stary rok. I znowu nikt z nas do końca nie wie, co nam przyniesie najbliższe 12 miesięcy…
Jeżeli chcecie poznać naszą kronikę wydarzeń z poprzednich lat, zapraszamy do lektury:
Rok 2023
Rok 2022
Rok 2021
Rok 2020
Rok 2019
Rok 2018
Rok 2017
Rok 2016