Stągwie Mleczne na pocztówkach (część VII)

Jaki ruch przy Stągwiach Mlecznych. Z lewej strony dziarsko w dwuszeregu maszerują pruscy żołnierze z pobliskich koszar. Kto wie – może zmierzają na zmianę warty przy Bramie Wyżynnej… Po chodnikach spacerują eleganckie damy i szykowni panowie w kreacjach, które w tamtych czasach nosiło się na co dzień, a teraz taka moda kojarzona jest ewentualnie tylko z przedstawieniami teatralnymi albo karnawałowymi balami. Przy barierce na początku Szafarni stoi postawny mężczyzna, który – może to tylko złudzenie optyczne – ale ma na głowie hełm (?). Czyżby policjant albo inny przedstawiciel służb mundurowych?… Jakby tego jeszcze było mało, proszę spojrzeć w prawo, ale trochę bliżej jezdni – jej środkiem biegnie sobie niewielki pies. Jeżeli merdający w górze ogon jest symbolem zadowolenia – to może  wytrenowany psi nos wiedzie go gdzieś na Wyspę Spichrzów, gdzie czeka na niego coś apetycznego, co właśnie przed chwilą wypadło na ziemię z rozładowywanego wozu konnego…

A wszystko to – proszę sobie wyobrazić – działo się na początku dwudziestego wieku i zostało utrwalone dzięki fotografii wykorzystanej później jako materiał na pocztówkę podpisaną Danzig, Milchkannenthurm z ewentualnym dopiskiem und Milchkannenbrücke (w zależności od wydania).

Teraz czas przyjrzeć się detalom i zwrócić uwagę na kilka elementów tramwajowych. Zdobione główki słupów tramwajowych na moście. Haki tramwajowe z rozetkami wbite w mury Stągwi Mlecznych. Pałąki zabezpieczające trakcję elektryczną przed zerwaniem w sytuacji, gdy Most Stągiewny był otwarty. I dwie pary torów biegnących z Długich Ogrodów w stronę mostu. Na tej pocztówce dokładnie widać jak wąska była jezdnia w tym miejscu i jakie mogło to stanowić zagrożenie dla pieszych.

Na słupie ogłoszeniowym wisi reklama płynu do płukania ust „Odol” (swoją drogą popularnego do dzisiaj). Jego pierwsze egzemplarze trafiły do sprzedaży w 1892 roku. W 1899 w „Słowniczku Wyrazów Obcych” Arcta tak był on zdefiniowany – „płyn miętą pachnący używany jako lekki środek antyseptyczny do płukania ust”. Warto wspomnieć, że w pierwszej połowie lat 20. na Dolnym Mieście na Weidengasse 35/38 można było się w ten preparat zaopatrzyć, o czym świadczy zaprezentowana reklama.

Pierwsza pocztówka została wydana przez firmę Brück & Sohn z Meissen (Miśnia) i oznaczoną ją numerem katalogowym 1847. Jest ona bez obiegu. Wydawcą drugiej jest Clara Bernthal z Gdańska. Widok Stągwi Mlecznych został bardzo ładnie wkomponowany w symetryczny kształt i dodatkowo ozdobiony z dwóch stron elementami roślinnymi. Bardzo ciekawa jest faktura tej pocztówki przypominająca w wyglądzie lniane płótno. Pocztówka została wypisana 23 maja 1902 roku i zaadresowana do Fredrikshamn – po szwedzku (a Haminy po fińsku) w południowo-wschodniej Finlandii, gdzie dotarła już dwa dni później.

Zaprezentowane oryginalne pocztówki pochodzą z kolekcji Opowiadaczy Historii Dolnego Miasta w Gdańsku.
Reklama Odolu pochodzi z przedwojennej publikacji Kasino Zoppot : Freie Stadt Danzig z pierwszej połowy lat 20.

Autor artykułu: Jacek Górski.

[mappress mapid=”98″]

P.S. W uzupełnieniu warto dodać, że reprodukcja tej fińskiej pocztówki została wydana w czerwcu br. ramach w ramach promocji książki „Historia Dolnego Miasta do 1945 roku” i rozpoczyna ona całą serię różnych widoków Stągwi Mlecznych, które będą się sukcesywnie ukazywać zgodnie z  zaplanowanymi pracami redakcyjnymi Opowiadaczy Historii.